Je hebt een garage en bent autoverkoper. Een dierbare vriend van je wil zijn gebruikte auto verkopen. Je wilt dit wel voor hem doen. Jullie spreken af dat je probeert er 6000 euro voor te krijgen. Verdere afspraken worden er niet gemaakt. Je blijkt de auto voor 7500 euro te kunnen verkopen en je vriend verwacht 6000 euro. Wat doe je?
Tja een ethisch dilemma dat we in een groepje aan tafel bespreken. Je hebt wel kosten gemaakt, die ook in rekening brengen, of een voorstel doen om de winst samen te delen?
Het dilemma wordt aangevuld. Wat je vriend namelijk niet weet is dat jouw garage helemaal niet zo goed loopt. Je hebt een paar aanmaningen liggen met een totaalbedrag van circa 1500 euro. Als je de aanmaningen op korte termijn kunt betalen kun je het weer een tijdje uitzingen.
Aan tafel is wel voorstelbaar dat de verleiding groot is om de extra winst voor je eigen zakelijke belang te gebruiken. Niemand hoeft het te weten.
Uiteindelijk komen we tot de conclusie dat je geen zaken moet doen met vrienden.
Wat doe je als leider van een team in ethische kwesties die heel divers kunnen zijn?
Er zijn ethische stromingen die jou kunnen helpen bij het nemen van beslissingen die zowel moreel verantwoord zijn, als gunstig voor de organisatie. Onderstaand enkele manieren waarop ethische stromingen toegepast kunnen worden in leiderschap:
Utilitarisme. Het maximaliseren van het algemene welzijn of geluk.
- Leiders kunnen beslissingen nemen die de grootste voordelen opleveren voor het grootste aantal mensen.
- Bij het maken van strategische keuzes kan een leider de potentiële gevolgen voor alle belanghebbenden afwegen en kiezen voor de optie die de meeste positieve impact heeft.
Deontologie. Handelen volgens vaste regels of plichten, ongeacht de uitkomst.
- Leiders kunnen een ethische gedragscode ontwikkelen en handhaven binnen de organisatie.
- Beslissingen worden genomen op basis van wat moreel juist is volgens vaste principes, zoals eerlijkheid, rechtvaardigheid en respect voor anderen, zelfs als dit soms niet de meest voordelige uitkomst oplevert.
Deugdethiek. Het cultiveren van goede karaktereigenschappen en deugden.
- Leiders kunnen een voorbeeld zijn door zelf deugden zoals moed, integriteit, medeleven en wijsheid te tonen.
- Door trainingen en coaching kunnen leiders werknemers aanmoedigen om persoonlijke en professionele deugden te ontwikkelen.
Rechtvaardigheidsethiek. Het bevorderen van rechtvaardigheid en gelijkheid.
- Leiders kunnen ervoor zorgen dat processen en beslissingen eerlijk en transparant zijn.
- Initiatieven kunnen worden ontwikkeld om gelijke kansen te bieden aan alle werknemers, en discriminatie en vooroordelen actief te bestrijden.
Zorgethiek: Het benadrukken van zorg en verantwoordelijkheid voor anderen.
- Leiders kunnen een cultuur van zorg en ondersteuning bevorderen, waarbij aandacht wordt besteed aan het welzijn van medewerkers.
- Beslissingen kunnen worden genomen met oog voor de impact op persoonlijke relaties en de gemeenschapszin binnen de organisatie.
Wil je ethiek bewust en actief meer gebruiken in je team of organisatie dan betekent dit:
- Regelmatig workshops en trainingen over ethische besluitvorming volgen wat helpt om ethische stromingen in de dagelijkse praktijk te integreren.
- Het instellen van een ethische commissie die advies geeft over complexe beslissingen.
- Open communicatie over besluitvormingsprocessen en de overwegingen daarbij kan het vertrouwen binnen de organisatie versterken.
- Feedbackmechanismen bevorderen door het creëren van mogelijkheden voor medewerkers om zonder angst voor repercussies hun zorgen en suggesties te uiten.
Door ethische stromingen actief te integreren in leiderschap, kun je als leider bijdragen aan een organisatie die niet alleen succesvol is, maar ook moreel verantwoord handelt en respectvol is naar alle belanghebbenden.
Geef een reactie